Obchody Poznańskiego Czerwca '56 na Skwerze Eki z Małeki.
Zapraszamy wszystkich mieszkańców w sobotę, 26.06. o godzinie 12:00 na Skwer Eki z Małeki. Dzięki wystawie poświęconej wypadkom Czerwca’ 56 zatytułowanej „Stąd upominano się po raz pierwszy”, inscenizacji grupy rekonstrukcyjnej poświęconej osobie Janusza Kulasy, wycieczce z przewodnikiem PTTK „Śladami Czerwca ‘56”, każdy z Państwa będzie mógł poznać ciekawe historie związane tymi wydarzeniami i oddać hołd bohaterom tamtych dni.
Przygotowane zostały też atrakcje dla najmłodszych – i nie tylko – pasjonatów historii: stoisko z łakociami „Nasze smaki tamtych lat” oraz okolicznościowe kartki.
Zapraszamy!
HISTORIA
65 lat temu zwykli ludzie, robotnicy, mieszkańcy Poznania idący pod sztandarami głoszącymi wolnościowe hasła i sprzeciw wobec komunistycznych władz, starli się z uzbrojonym wojskiem i czołgami. Rannych zostało 600 osób, 58 zginęło.
Przemówienie premiera Józefa Cyrankiewicza, który 29 czerwca tak grzmiał w swoim wystąpieniu: "Każdy prowokator, czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie!", jest symbolem tamtych okrutnych lat komunizmu i kwintesencją wszystkiego, przeciwko czemu zbuntowali się bohaterowie Poznańskiego Czerwca.
Łazarz i jego mieszkańcy mają swój szczególny wkład w te historyczne wydarzenia. 28 czerwca, w ostatni dzień wystawy organizowanej na Międzynarodowych Targach Poznańskich, wybucha „Czarny Czwartek”. Do demonstrujących robotników z Zakładów Cegielskiego przyłączyli się tramwajarze z ulicy Głogowskiej; tłum idący główną ulicą Łazarza przykuwając wzrok zagranicznych wystawców, gości i dziennikarzy, wkracza na teren Targów z transparentem „My chcemy chleba”. To spowodowało, że o poznańskim buncie usłyszał cały świat.
To nie jedyny fakt wiążący Łazarz z wydarzeniami "Czarnego Czwartku". Miejsce, w którym co roku odbywają się spotkania upamiętniające tamte dni, Skwer Eki z Małeki, swoją nazwę zawdzięcza grupie młodych ludzi (eka) wzorujących się na popkulturze Zachodu (bikiniarzy). Wyróżniały ich ekstrawaganckie, kolorowe stroje - zwłaszcza krawaty (czego symbolem jest rzeźba "Krawatto" autorstwa Łukasza Trusewicza, eksponowana w tym miejscu od 2019 roku), dłuższe fryzury usztywniane na cukier lub brylantynę, szerokie marynarki w kratę, wąskie spodnie i zamszowe, niebieskie buty na "słoninie", a także zamiłowanie do znienawidzonych przez komunistyczne władze rock'n'rolla, jazzu i boogie woogie. Spotykali się na tzw. ekach, co w gwarze poznańskiej oznaczało narożniki ulic. Najsławniejsza eka to eka Małeka, która opanowała skrzyżowania ulic Granicznej, Kanałowej i Kolejowej z ulicą Małeckiego. Ecy kontestowali znienawidzony ustrój, próbując między innym wysadzić w powietrze obelisk z czerwoną gwiazdą na poznańskiej Cytadeli. 28.06.1956 roku chwycili za broń, by walczyć na ulicach Poznania. Częste potyczki z ekami z innych poznańskich fyrtli sprawiły, że ci młodzi ludzie byli niezwykle odważni, silni i wsławili się brawurowymi starciami z oddziałami wojska i milicji. Członkowie Eki z Małeki brali także udział w uwalnianiu więźniów z aresztu przy ulicy Młyńskiej. Przewodził im łazarzanin, Janusz Kulas.
Wielu uczestników i ofiar wydarzeń Poznańskiego Czerwca '56 roku związanych było z Łazarzem. Źródła podają, że z łazarskiego fyrla zginęło 5 osób, a kilkanaście usłyszało wyroki. Niekwestionowanym symbolem tamtych dni stał się 13-letni Romek Strzałkowski, który był uczniem Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Poznaniu (obecnie Zespół Szkół Muzycznych w Poznaniu), znajdującej się przy ulicy Głogowskiej 90. Dzisiaj na ścianie budynku szkoły znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Romkowi - najmłodszej ofierze tamtych krwawych zajść.
Przy ulicy Łukaszewicza 8 mieszkała kolejna ofiara czerwcowych starć z komunistyczną władzą, 16-letni Jerzy Jankowiak. Jurek, wraz z kolegą Jędrzejem Wojciechowskim, uczestniczyli w demonstracji na jeżyckiej ulicy Kochanowskiego. To tam zginął Jerzy Jankowiak, postrzelony śmiertelnie w głowę.
Takich historii związanych z uczestnikami czerwcowych walk z komunistyczną władzą, także tymi, którzy mieszkali na Łazarzu, będziecie Państwo mogli usłyszeć wiele podczas organizowanego w sobotę 26.06. o godz. 12:00 na Skwerze Eki z Małeki wiele...
Zachęcamy także do obejrzenia bardzo ciekawego filmu pt. "Eki z Małeki na Ubeki" :
A tak wyglądały obchody na Skwerze Eki z Małeki w 2017 roku:
Pamięci "Eki z Małeki" 24.06.2017 r.
Za udostępnienie zdjęć dziękujemy Stowarzyszeniu Wirtualny Łazarz oraz Fundacji Otwarta Strefa Kultury.